SENI REOG
Seni reog kaasup
kasenian keur upacara, kauger ku aturan atawa tetekon anu maneuh, meh-mehan teu
aya kamekaranana. Boh dina tabeuh, rigig, boh baju nu dipakena.dina seni reog,
para seniman leuwih motekar, bisa ngalakukeun improvisasi, boh tatabeuhan,
rigig, kakawihan, paguneman, boh baju nu dipakerna.
Upama ieu
hipotesa bener, seni reog geus aya ti jaman para wali. Ari misina lain ti
ngahibur panonton, oge diselapan ku misi-misi ukhuwah jeung syi’ar islam. Ieu
seni pintonan kacida dinamisna, bisa komunikatif langsung, tur sipatna
persuasip, dina harti bisa mangaruhan sikep jeung pandangan hirup masarakat.
Sajalan jeung
sumebarna Agama Islam ditatar Sunda, tumuwuhna pasantren-pasantren. Teu saeutik
santri-santri seniman nu ngagarap seni tabeuh nu sarumpun jeung ogel/reog, tapi
leuwih ka arab-araban, kayaning rebana, terebang. Maksudna pikeun mirig
lagu-lagu pupujian ka Allah SWT, jeung ka kanjeng Nabi Muhammad SAW. Ka beh
dieunekeun aya gembyung, kasidahan, malah dikolaborasikeun jeung alat musik
lianna, saperti hitar, kibor jeung sajabana. Terebang, rebana, gembyung jeung
nu sejenna, mimitina mah digelarna ngan di kalangan pasantren (introvert).
Saluarkeun pasantren mah, seni ogel/reog.
Ti abad ka 17
tepi ka abad 20 teu aya katerangan boh lisan boh tulisan, ngeunaan seni
pintonan ogel/reog. Kakara dina taun 1934, urang walanda, Jaap Kunst, nyieun
buku “toonkunst van Java” , eusina ngeunaan rupa-rupa kasenian anu aya di Jawa.
Sanajan teu pati lengkap, mun disebut kasenian rayat, tapi bisa oge dijadikeun
dokumentasi sajarah kasenian bangsa urang.
Tepi ka datangna
Jepang ngajajah urang, ditema ku jaman revolusi kemerdekaan, tug tepi taun
70-an, seni reog masih hirup tur dipikareseup ku masarakat handap jeung kaum
menengah, meh sakuliah pasundan, tepi ka ibu kota Jakarta. Di nu
hajat/kariaaan, lamun teu nanggep wayang, pasti nanggep seni reog geus jadi
kameumeut masarakat, buktina dina babasaangeus jadi kacapangan aya
ungkara-ungkar basa nu dipake sapopoe tina kecap reog, saperti: ‘dogdog
pangrewong’, ‘kawas bodor reog’, ‘sareundeuk saigel’. ‘bengkung ngariung
bongkok ngaronyok’, ‘ samping dogdoh’ (samping poleng nu teu disambung di
tengahna), ‘cul dogdog tinggal igel’, jeung sajabana.
Ti taun 70-an,
pintonan seni reog beuki ngurangan, iwal di siaran RRI Bandung, kitu ge duka
aya nu ngadangukeun duka henteu??? Nincak taun 90-an, meh sirna pisan, iwal di
sababaraha panggung 17 Agustusan, anu pintonana oge amatiran. Ieu teh balukar
ayana pangaruh infiltrasi budaya luar, nu kacida mangaruhan kalangan rumaja. Di
tambah deui, aya kawijakan pamarentah dina widang pangajaran di sakola. Di mana
basa daerah (Sunda) jeung kasenian, ngan
sakedar muatan lokal. Atuh media citak jeung elektronik meh-mehan teu malire
kana kasenian tradisional, kaleled ku kapentingan nu sipatna komersial.
Masarakat Sunda indi-visual, kitu deui komunikasi geus heurin ku letah upama
nyarita ku basa indung (basa Sunda). Kumaha nasib asenian tradisi
pikahareupeunana, upama nyarita ku basana sorangan oge teu bisa. Pon kitu deui
nu lalajo, moal resepeun da heunteu ngartieun kana basa gunemanana. Duka upama
jaga, reog atawa tembang sunda, make basa Nasional atawa basa deungeun.
Siganabae kudu aya paradigma anyar dina pintonan kasenian urang Sunda. Sabada
padungdengan, akhirna dina taun 2003 geus ngawujud wadah paguyuban nu katelah
PASER (Paguyuban Seni Reog) sa-Jawa Barat.
1 komentar:
Atur nuhun.. :-))
Posting Komentar